Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης: Στην Ελλάδα καταναλώνουμε με μανία αλλά δεν βάζουμε τίποτα «στην άκρη»

Η 31η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης, υπενθυμίζει πως η αποταμίευση δεν είναι απλώς οικονομική πράξη αλλά στάση ζωής. Στην Ελλάδα όμως, το 2025 μάς βρίσκει σε μια αντιφατική πραγματικότητα: τα εισοδήματα αυξάνονται, αλλά οι αποταμιεύσεις μειώνονται.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 4,5% το 2024 (από 151,7 σε 158,6 δισ. ευρώ). Ωστόσο, η κατανάλωση αυξήθηκε ακόμη περισσότερo,  +4,6%, φτάνοντας τα 162,6 δισ. ευρώ. Το αποτέλεσμα είναι αρνητικό: το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στο -2,5% (έναντι -2,4% το 2023).

Δηλαδή οι Έλληνες ξοδεύουν περισσότερα απ’ όσα βγάζουν. Σε επίπεδο μακροοικονομίας, ο δείκτης αποταμίευσης βρίσκεται στο 14,1%, ενώ το ποσοστό αποταμίευσης ως προς το ΑΕΠ παραμένει γύρω στο 11,5%, από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη.

Γιατί δεν αποταμιεύουμε

Παρά τη βελτίωση των εισοδημάτων, τα ελληνικά νοικοκυριά εξακολουθούν να «τρέχουν πίσω» από τα έξοδα.

Οι βασικοί λόγοι:

• Η ακρίβεια στα τρόφιμα και στην ενέργεια απορροφά κάθε αύξηση εισοδήματος.
• Η ψυχολογία κατανάλωσης μετά την πανδημία ωθεί τους πολίτες να «ξοδέψουν ό,τι έχουν».
• Οι φόροι και το υψηλό κόστος ζωής δεν αφήνουν περιθώρια αποταμίευσης.
• Η ανασφάλεια και η έλλειψη εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα ενισχύουν τη βραχυπρόθεσμη σκέψη.
• Το αποτέλεσμα είναι ότι η αποταμίευση έχει μετατραπεί από οικονομική συνήθεια σε προνόμιο.

Η αξία της αποταμίευσης σήμερα

Η αποταμίευση δεν είναι απλώς οικονομική ασφάλεια· είναι προσωπική ελευθερία.

Σημαίνει να έχεις επιλογές, να αντιμετωπίζεις το απρόβλεπτο χωρίς άγχος, να σχεδιάζεις το μέλλον σου με σιγουριά.

Πρακτικός οδηγός αποταμίευσης για το 2025

• Κατέγραψε τα έξοδά σου.
• Χώρισέ τα σε αναγκαία, μεταβλητά και προαιρετικά. Μόνο έτσι θα ξέρεις πού πηγαίνει κάθε ευρώ.
• Εφάρμοσε τον κανόνα 50-30-20. 50% ανάγκες, 30% επιθυμίες, 20% αποταμίευση. Ξεκίνα έστω με 5-10%.
• Ρύθμισε αυτόματη μεταφορά.
• Ακόμη και 30€ τον μήνα, σε ξεχωριστό λογαριασμό, μπορούν να σε «πειθαρχήσουν».
• Να θέτεις μικρούς στόχους.
• Από ένα αποθεματικό ενός μισθού μέχρι επένδυση σε εκπαίδευση ή νέα δεξιότητα.
• Μείωσε τις «σιωπηλές διαρροές».
• Συνδρομές, καφέδες, delivery. Ένας καφές λιγότερος την ημέρα = 720€ τον χρόνο.
• Χρησιμοποίησε εφαρμογές διαχείρισης χρημάτων.
• Wallet, Money Manager ή Excel. Βλέπεις πού φεύγει κάθε ευρώ.
• Αν έχεις δάνειο, κάνε μικρές προπληρωμές.
• Μειώνουν τους τόκους και σε φέρνουν πιο κοντά στην οικονομική ελευθερία.

Το συμπέρασμα

Η Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης δεν είναι γιορτή των τραπεζών, αλλά υπενθύμιση ευθύνης.

Η αποταμίευση δεν αφορά το ύψος του μισθού, αφορά τη νοοτροπία. Το ζητούμενο για το 2025 είναι να περάσουμε από το «ξοδεύω ό,τι έχω» στο «αποταμιεύω ό,τι μπορώ».